بحران در صنعت لبنیات و نقش کمرنگ دولت

يکشنبه،۲۸ مرداد ۱۳۹۷ - ۱۶:۰۱

روز یکشنبه مورخ 21 / 05/ 97 وزارت صنعت، معدن و تجارت در نامه‌ای به گمرکات، ممنوعیت صادرات انواع شیرخشک صنعتی، شیرخشک اطفال و کره حیوانی را به بهانه کمبود شیرخام در کشور اعلام نمود؛ حرکتی که خود کاهش تولید شیرخام در کشور را موجب خواهد شد.

این حرکت که با درخواست چند شرکت لبنیاتی، (که انحصار بازار لبنیات را در ایران در دست دارند) آغاز گردیده ابتدا با ممنوعیت صادرات انواع شیرخشک و کره آغاز و سپس با واردات نامحدود کره و واردات 25 هزارتن شیرخشک اسکیم با دلار سوبسیدی 4200 تومانی ادامه پیدا خواهد کرد. گام بعد کاهش محسوس قیمت خرید شیرخام در بازار است به نحوی که دامداران و صنایع لبنی کوچک و متوسط، که اغلب در نقاط روستایی و شهرهای کوچک فعالیت می نمایند، در کوتاه مدت فعالیت خود را متوقف می‌نمایند. به این ترتیب در مدت کوتاهی ده‌ها هزار نفر دامدار و صنعتگر در آستانه بیکاری قرار خواهد گرفت و با بازار انحصاری لبنی  با قوت بیشتری به طوری انحصاری و در دست چند مجموعه کلان صنعتی-دامداری ادامه فعالیت می دهد.

آمار صادرات شرکت‌های برزگ لبنی نشان می‌دهد از ابتدای سال تا کنون، این مجموعه‌ها، اقدام به صادرات بیش از 130 هزار تن محصولات لبنی به کشورهای عراق و افغانستان نموده اند. حال سوال اینجاست که اگر این شرکتها شیرخام کافی در اختیار ندارند، چگونه به جای تولید محصولات لبنی، که مشمول قیمت گذاری سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان می باشند و قوت غالب مردم را تشکیل می‌دهند، اقدام به صادرات کالاهای خود نموده‌اند؟ آخر چه کسی این منطق را می پذیرد که به جای تولید کره حیوانی در داخل کشور، ماست و بستنی برای صادرات تولید شود و به جای آن کره حیوانی با ارز سوبسیدی وارد شده و با قیمت بسیار بالاتر از بهای تمام شده آن در دسترس مصرف کنندگان قرار گیرد؟

هرکسی با کمترین تجربه در تولید لبنیات می داند که راه نجات صنعت دامداری کشور صادرات شیرخشک و کره با قیمت جهانی آن است و تنها در صورت تحقق این مسئله می‌توان بار سنگین اختصاص سوبسید دولتی را جهت واردات نهاده از دوش دولت برداشت. انحصار لبنیات در کشور به صورتی بوده که این دولت است که همیشه در معرض تهدید برای افزایش بیکاری‌ها و تعطیلی خطوط تولید لبنی است و اغلب کاری از دست دولت برای حمایت از صنایع و دامداری‌های کوچک برنیامده است. این شرکتها فراموش کرده اند که آنچه ایجاد شده از وام های میلیاردی بانک هاست که با بهره‌های اندک جهت ایجاد اشتغال به آنها اعطا شده و هنوز اقساط آن را پرداخت نکرده اند. آنها باید حقوق پرسنل خود راپرداخت نمایند چرا که به اندازه چندسال حقوق آنها را قبلا برداشت نموده اند.

مسعود کریمی

کارشناس مسائل بازار