محور اغلب صحبتها در این روز، شرایط ویژه ناشی از تحریمهای سختی بود که از یکسال پیش توسط آمریکا بطور یکجانبه علیه ایران اعمال شده است. در این نشست، از زوایای متفاوت به مشکلات کنونی و راههای حفظ، کنترل و یا برون رفت از این وضعیت به بحث گذاشته شد. عصر عسرت، اصطلاحی بود که برخی از آن برای ترسیم وضعیت کنونی استفاده کردند.
حذف دلار از 35 درصد مبادلات ایران و ترکیه
در مراسم، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان نیز گفت: فشارهایی که امروز به ایران وارد شده فشارهایی از سوی امریکا نیست بلکه به خاطر شکستهای مستمر این کشور در برابر ایران در منطقه است.
ظریف افزود: آمریکاییها به این نتیجه رسیدهاند که ایران علیرغم زنجیرهایی که به دستش زده بودند، در منطقه پیشروی کرد و قدرت و نفوذش در منطقه بالا رفت و در مقابل، امریکا منزویتر شد. امریکا برای پیدا کردن حامی علیه ایران به هر وسیلهای متوسل شده و ناموفق بوده است به همین دلیل امریکا وادار شده از حربه اقتصادی استفاده کند که البته در کوتاهمدت جواب میدهد.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: ایران اکنون در حوزه میدانی دچار ضعف نیست بلکه امریکا در بسیاری از کشورهای منطقه شکست خورده و این در حالی است که در حوزه اقتصادی از فرصت میانمدت حضور و حاکمیت دلار بر دنیا استفاده کردند تا به ایران فشار وارد کنند اما چین و روسیه تصمیم گرفتند تا به دلار معامله نکنند و بین ایران و ترکیه نیز 35 درصد معاملات بدون حضور دلار صورت میگیرد. او ادامه داد: نقش دلار در معاملات رو به کاهش است و نزدیکترین متحدان امریکا از این کشور در حال فاصله گرفتن هستند؛ ما ناگزیریم از طریق اتکای به تولید داخلی این حربه را ناکارآمد کنیم. امریکا به ابزار اقتصادی روی آورده اما ما میتوانیم با تولید و صنعت ملی، نقش امریکا را کمرنگ کنیم؛ البته مقام معظم رهبری نیز در این رابطه بهدرستی رهنمود فرمودهاند تا به تولید و صنعت داخلی متوسل شویم.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: ایران در سالهای اخیر نشان داده در برابر احترام با احترام برخورد میکند و در مقابل فشار مقاومت میکند؛ درحالیکه امریکا به مردم فشار وارد میکند و معیشت آنها را مورد هدف قرار میدهد؛ اما ما بهعنوان دولت و شما بهعنوان صنعتگر، در برابر مردمی که همهچیز را وامدار آنها هستیم، وظیفه داریم.
ظریف با بیان اینکه مردم بر گردن ما حق بسیاری دارند، افزود: باید تلاش کنیم تا با تأمین معیشت مردم مقاومت را به پیش ببریم؛ کارآفرینانی که در حوزه دانشبنیانها پیش رفتهاند، توانستهاند در اقتصاد مؤثر باشند؛ ما اجازه نمیدهیم هیچ کشوری با مردم ایرانی با زبانی جز تکریم صحبت کند. او تأکید کرد: فقط با نشان دادن اقتدار است که اگر لازم باشد در حوزه مذاکره نیز میتوانیم آنها را سر جای خود بنشانیم.
امریکا باور داشت که تولید ایران زمینگیر میشود
وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در این مراسم با اشاره به خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم علیه کشورمان گفت: باور امریکا این بود که تا پایان سال ۹۷ حوزه تولید ایران زمینگیر خواهد شد اما صنعتگران ایران در مواجهه با تحریم یا راه جدیدی ایجاد کردند یا پل تخریب شده از تحریم را دوباره ساختند. رضا رحمانی افزود: ما برای امسال برنامههای منظمی تدوین کردیم و پارسال تقاضا و برنامه ما این بود که تولید را حفظ کنیم؛ اما امسال علیرغم تداوم تولید خود، نهضت ساخت داخل و احیای معادن را در دستور کار قرار دادهایم؛ ضمن اینکه در حوزههای صنعت فولاد، پتروشیمی، معادن و قطعهسازی و حتی خودروسازان توافق کردیم تا نهضت ساخت داخل را پیش ببرند.
او اظهار کرد: وزیر دفاع در ایامی که صنعت ایران در سال قبل دچار مشکل بود، دستور ویژه به صنایع دفاعی برای تأمین نیاز صنعتی دادند و وزیر علوم نیز به دانشگاهها دستور داده تا بتوانند به کمک تولید بیایند و راهکار بدهند، از سوی دیگر استراتژی اصلی ما تولید ساخت داخل و جلوگیری از واردات برخی کالاها ازجمله پوشاک و کیف و کفش است.
رحمانی گفت: امروز با افتخار میگوییم تحریم را شکست دادهایم؛ البته این تلاش بخش خصوصی بود و ما کاری نکردیم. امروز هم در شورای گفتگو کار را پیش خواهیم برد تا به یک خطمشی مشخص برسیم.
هدفگیری صادرات به 15 کشور منطقه
وزیر صنعت با بیان اینکه رئیسکل بانک مرکزی سال قبل کمک شایانی به تولید کرده است، از همتی رئیس کل بانک مرکزی درخواست کرد تا نظام بانکی در برخی صنایع ازجمله صنعت ریلی کمک ویژه در تأمین مالی داشته باشد.
رضا رحمانی گفت: اگر تأمین منابع مالی صورت گیرد، تا ده سال سفارش وجود دارد. او افزود: خانواده بزرگ صنعت آماده هستند ولی ما باید مشکلات را از سر راه برداریم و من امیدوارم که بتوانیم در حوزه تولید و صادرات موفق عمل کنیم. به گفته رحمانی در حوزه صادرات، برای صادرات به ۱۵ کشور همسایه و همچنین برای تنظیم بازار داخلی برنامه داریم. او همچنین از راهاندازی سامانه جامع انبارها با حضور ۵۰۰ انبار خبر داد و گفت: در آلومینیوم جنوب بالای یک میلیارد دلار سرمایهگذاری شده و البته پروژههای بسیار مهمی هم آماده افتتاح داریم.
نقشه راه معدن و فعالیتهای معدنی اجرا شود
در ادامه این مراسم، محمدرضا بهرامن رئیس خانه معدن ایران نیز با تأکید بر پیگیری رفع مقررات مخل تولید و اجرای نقشه راه معدن و فعالیتهای معدنی برای حمایت از تولیدکنندگان این حوزه، گفت: بدون در نظر گرفتن شاخصههای توسعه اقتصادی نمیتوانیم از پیشرفت صحبت کنیم، در بسیاری از تولیدات در ردههای برتر دنیا هستیم و با تحریمها مقابله میکنیم.
او ادامه داد: روز ملی صنعت و معدن فرصت مغتنمی برای معرفی توانمندیهای حوزه صنعت و معدن کشور است.
رئیس خانه معدن ایران تصریح کرد: وجود بنگاههای بزرگ معدنی و صنعتی ظرفیت بسیار خوبی برای تأمین نیازمندیهای مختلف است، با بهرهگیری از توان تولیدی کشورمان، به سمت افزایش تولید و رفع بیکاری پیش برویم.
بهرامن با بیان اینکه با حمایت سران سه قوه میتوانیم مسیرمان را برای رسیدن به قدرت اول منطقه و مسیر توسعه هموار کنیم، افزود: راه توسعه همهجانبه، پرداختن به توسعه صنعتی و معدنی است که بار سنگین آن بر عهده دستگاههای ذیربط و بخش خصوصی است. این پیشکسوت حوزه معدن ادامه داد: بخش خصوصی سرمایه عظیمی در اقتصاد کشور است که باید برای تحقق توسعه اقتصادی از ظرفیتهای آن استفاده شود. در این مسیر کمک به اجرای نقشه راه معدن و صنایع معدنی بهعنوان یکی از اولویتهای سال رونق تولید ضروری است ضمن اینکه پیگیری رفع مقررات مخل تولید در جهت حمایت از صنعتگران و معدن کاران و تولیدگران باید در دستور کار قرار بگیرد.
سفارتخانهها در حوزه اقتصاد و تجارت فعال شوند
در ادامه، رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه عزممان بر این است که در این جنگ اقتصادی کمربندهایمان را محکم ببندیم، گفت: باید قبول کنیم که در یک جنگ اقتصادی تمامعیار هستیم و دشمن برای رسیدن به هدف خود برنامه دار؛ پس ما هم باید مثل تولیدکنندگان کشورمان که باوجود مشکلات زیاد، مردانه پایکار ایستادهاند، آستینها را بالا بزنیم.
عزیز اکبریان افزود: در شرایط جنگ اقتصادی باید فرماندهی اقتصاد مقاومتی به سمت پنجره واحدی برود و سفارتخانههای جمهوری اسلامی ایران در دیگر کشورها نیز در حوزههای اقتصادی و تجاری فعال شوند.
او با بیان اینکه هدف دشمن در جنگ اقتصادی، افزایش بیکاری و نارضایتی عمومی است، گفت: در جریان جنگ اقتصادی دشمن به دنبال کاهش مواد اولیه موردنیاز بنگاههای تولیدی و افزایش هزینههای تولید است و متأسفانه فعلاً ۶۵ درصد هزینههای تولید در بنگاهها افزایش یافته است. اکبریان با اشاره به اینکه دشمن میخواهد ریسک سرمایهگذاری را در کشور کاهش دهد، ادامه داد: افزایش قیمتها، کاهش صادرات و کمبود مواد اساسی و موردنیاز مردم دیگر اهداف دشمن در این جنگ اقتصادی است.
این نماینده مجلس گفت: سهم صنعت از تسهیلات بانکی ۲۷ درصد است و با وضعیت کنونی، افزایش نقدینگی هم به سمت صنعت نخواهد رفت؛ بهگونهای که آمارها نشان میدهد در 10 سال اخیر حداکثر رشد اقتصادی ۲.۲ درصد و رشد نقدینگی ۲۶ درصد بوده است. او با تأکید بر اینکه باید برای ورود نقدینگی به حوزه صنعت و تولید اقدام شود، افزود: سهم تولید از تسهیلات باید ارتقا یابد و برای این کار، بازنگری و رفع قوانین مخل تولید یک ضرورت است.
رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس افزود: با سوق دادن فرماندهی اقتصاد مقاومتی باید به سمت پنجره واحدی برود بهگونهای که تشریفات گمرکی برای حمایت از تولید کاهش یابد، به بنگاههای تولیدی تنفس مالیاتی بدهیم و از فعالیتهای جزیرهای خودداری شود.
تجلیل از برگزیدگان و پیشکسوتان حوزه صنعت و معدن شامل ۵۶ نفر در ۱۵ رشته تخصصی از اولین برنامههای این مراسم بود که با حضور مسئولان دولتی و نمایندگان بخش خصوصی برگزار شد.