تحول دیجیتال و انقلاب صنعتی چهارم

به گزارش روابط عمومی سازمان مدیریت صنعتی، ابوالفضل کیانی بختیاری در پنل تخصصی انقلاب صنعتی چهارم در خصوص تحول دیجیتال و گام های ایجاد آن به سخنرانی پرداخت.

وی با طرح این مساله که "چه چیزی تحول دیجیتال نیست" اظهار داشت: انجام توليد به روش سنتي و راه‌اندازي يك وب‌ سايت فروش؛ تجهيز بدون استراتژي زيرساخت‌هاي فناوري اطلاعات؛ آنلاين كردن برخي فعاليت‌هاي سنتي كسب‌وكار؛ ديجيتالي كردن تجربه مشتري، تحول ديجيتال محسوب نمی شود.

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی ضمن مورد کاوی دانشنامه بریتانیکا در خصوص تحول دیجیتال گفت: تحول دیجیتال يك تحول بنيادين در فعاليت‌ها، فرايندها، شايستگي‌ها و مدل كسب‌وكار با هدف استفاده حداكثري از امكانات فناوري‌هاي ديجيتال در جهت نوآوري در خلق ارزش براي مشتريان است؛ همچنین استفاده نوين از فناوري‌هاي ديجيتال در جهت خلق نوآوري‌هايي براي حل مسائل سنتي است.

کیانی بختیاری در خصوص تحول بنیادین در فعالیت ها افزود: با این انجام این تحول شاهد، تغيير كاركردهاي سنتي مديريت از برنامه‌ريزي‌هاي بلندمدت به برنامه‌ريزي بداهه و تغيير از شيوه‌هاي سازماندهي سنتي به شيوه‌اي از سازماندهي که بيشترين جريان ارزش را خلق كند، هستیم. علاوه بر این شايستگي‌هاي جديد رهبري در موضوعات تيم‌سازي، مربيگري، منتورينگ، رهبري تغيير، آگاهي به تكنولوژي، دانش رسانه‌هاي اجتماعي و تقويت فرهنگ نوآوري تحت عنوان شایستگی "هدایت" اعمال می شود. همچنین در تحول بنیادین فعالیت ها "كنترل" بعنوان معياری بر مبناي ارزش‌آفريني براي كسب‌وكار اعمال می گردد.

وی درخصوص فرایندها در تحول دیجیتال اظهار داشت:  در این تحول، تغيير بنيادين فرايندهاي سنتي كسب‌وكار؛ تغيير مدل فرايندهاي كسب‌وكار و استفاده حداكثري از ظرفيت‌هاي فناوري اطلاعات محقق می شود.

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی در خصوص تحول زنجیره تامین در انقلاب صنعتی چهارم گفت: در صنعت 4 از فناوري‌هاي ديجيتال نظير IoT، روبوتيك پيشرفته، تحليل‌ كلان‌داده و ... استفاده می شود و در مديريت زنجيره تأمين، شاهد قرار دادن سنسور در همه چيز، خلق شبكه در همه جا و تحليل همه داده‌ها در جهت ارتقاي عملكرد و بهبود رضايت مشتري هستیم.

کیانی بختیاری ویژگی های بازاریابی در عصر دیجیتال را در تغيير تاكتيك‌هاي بازاريابي نظير؛ بازاریابی در لحظه، استفاده از ابزارهاي جديد بازاريابي نظير رسانه‌هاي اجتماعي؛  اهمیت نقش محتوا در بازاريابي و همچنین اهميت خلق تجربه براي مشتري عنوان نمود.

وی شایستگی ها را در دو گروه شایستگی سازمانی و فردی تقسیم بندی کرد و از چابكي؛ نوآوري باز؛ فرهنگ به‌‌اشتراك‌ گذاري دانش و انعطاف‌پذيري به عنوان شایستگی سازمانی یاد نمود. همچنین ارزش‌آفريني از داده (مهارت‌هاي خلق داده، داده‌كاوي، تجزيه و تحليل داده)، چندمهارتي بودن و خلاقيت را شایستگی فردی عنوان نمود.

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی با تشریح مدل های کسب و کار در عصر تحول دیجیتال 9 مورد آن را توضیح داد و با طرح این پرسش که آيا همه كشورها به يك اندازه بلوغ ديجيتال يافته‌اند؟ اظهار داشت: بر اساس تحقيق مك‌كنزي، قاره‌ها و كشورهاي توسعه‌يافته مختلف، تنها از بخش كوچكي از ظرفيت‌هاي ديجيتال خود استفاده مي‌كنند و آمريكا 18 درصد؛ انگلستان 17 درصد، آلمان 10 درصد و كل قاره اروپا 12 درصد این ظرفیت را مورد استفاده قرار می دهند.

کیانی بختیاری در خصوص مديريت تحول ديجيتال يا بازآفريني ديجيتالي سازمان اظهار داشت:  ابتدا باید مشخص كنيد كه ديجيتال براي شما چه معنايي دارد و نخستين گام در تبديل يك كسب‌وكار سنتي به ديجيتال اين است كه تعيين كنيد كه ديجيتال براي شما چه معنايي دارد. هر كسب‌وكاري بسته به نوع صنعت، محيط كسب‌وكار، بلوغ صنعتي و ... مسائل خود را دارد، پس ديجيتالي شدن براي هر كسب‌وكار معناي خود را دارد. پس ابتدا بايد مسئله خود را مشخص كنيد تا براي آن راه‌حل ديجيتال بيابيد.

وی در خصوص متحول شدن فرایند ها افزود:  باید فرايندها و ساختار خود را متناسب با اقتضائات ديجيتال، بازطراحي كنيد چرا که حركت به سمت ديجيتالي‌شدن با حفظ فرايندها و ساختارهاي گذشته ممكن نيست.

 مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی خاطرنشان کرد:  باید تكنولوژي‌هاي مناسب را انتخاب كنيد مثل اینترنت اشیا، کلان داده ها، ،"IIOT"  ، رایانش ابری، "Digital Currencies" و"VR and AR"  و... با یادآوری این نكته که هميشه به‌روزترين و گران‌ترين تكنولوژي، مناسب‌ترين تكنولوژي نيست.

کیانی بختیاری در همین خصوص افزود: بهترين استراتژي را براي كسب تكنولوژي مشخص كنيد برای نمونه یکی از استراتژي‌هاي كسب تكنولوژي، ورود به اكوسيستم ديجيتال و استفاده از امكانات ديجيتالي‌شدن است كه محيط در اختيار كسب‌وكار قرار مي‌دهد. براي مثال، استفاده از كلان‌داده و رايانش ابري همچنین در ساختن يك زيرساخت قدرتمند فناوري اطلاعات با هزينه بسيار باید این نکته را مد نظر قراردهید که پرهزينه‌‌ترين گزينه، لزوماً بهترين گزينه نيست. نکته بعدی این است که باید حمايت تيم مديريت ارشد، به‌ويژه هيئت مديره، را براي ديجيتالي‌شدن جلب كنيد.

وی برای پیاده سازی تحول بنیادین دیجیتال توصیه نمود: كاركنان خود را براي تحول آماده كنيد چرا که تغيير مدل كسب‌وكار وشيوه خلق ارزش، هميشه با مقاومت كاركنان همراه خواهد بود و تحول ديجيتال، بيش و پيش از هر چيز به تقويت فرهنگ ديجيتال در سازمان نياز دارد. علاوه بر این بهترين ساختارها را براي چابكي و نوآوري طراحي كنيد چرا که رقابت در عصر ديجيتال، ايجاب مي‌كند كه كسب‌وكارها به‌طور دائم شيوه‌هاي نوآورانه خلق ارزش را به مشتريان پيشنهاد كنند.

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی خاطر نشان کرد: نقشه گذار سازمان به ديجيتالي‌شدن را ترسيم كنيد چرا که تبديل شدن از يك كسب‌وكار سنتي به ديجيتال، سخت، پرهزينه، پرمقاومت و پرريسك است، پس بايد براي گذار گام‌به‌گام از حالت سنتي به حالت ديجيتال برنامه زماني و طرح مشخص داشته باشيد تا كسب‌وكار دچار شوك نشود.

کیانی بختیاری پنج حوزۀ استراتژی را که فناوری دیجیتال در آن‌ها تغییر ایجاد می‌کند شامل ارتباط با مشتري؛ شيوه تفكر درباره رقابت؛ نگاه به داده‌ها، شيوه خلق نوآوري و خلق ارزش عنوان نمود و ویژگی مشتریان را به عنوان شبکۀ پویا دارای ارتباطات دوطرفه ، تأثیرگذاران کلیدی؛  بازاریابی برای ایجاد اشتیاق خرید، وفاداری، هواداری ؛ دارای جریان‌های ارزشی متقابل (دوطرفه) و صرفه‌جویی به ارزش (مشتری) دانست و در ادامه به توضیح مباحث، "رقابت"؛ "داده ها"، "نوآوری" و "ارزش" پرداخت.

کیانی بختیاری در ادامه ضمن بیان تاریخچه شکل گیری انقلاب چهارم صنعتی ویژگی ها و مولفه های آن را تشریح نمود.

وی با برشمردن اهمیت و توضیح برخی از فناوری های انقلاب صنعتی چهارم یادآور شد: کشورهای جهان در زمینه انقلاب صنعتی چهارم سیاستگذاری های مختلفی دارند و درزمینه استراتژی، سنجش میزان آمادگی و سرمایه‌گذاری بسیار فعال هستند.

کیانی بختیاری مهارت ها و شایستگی های منابع انسانی در انقلاب صنعتی چهارم را حل مسائل پیچیده، تفکر انتقادی، خلاقیت، مدیریت نیروی انسانی، تعامل با دیگران، هوش هیجانی، قدرت تصمیم گیری، خدمات محوری، مذاکره و علوم و فنون شناختی عنوان کرد.

وی الزامات و زیرساخت های مورد نیاز در صنعت 4.0 را بدین شرح عنوان نمود:

• ضرورت تدوین سیاست ها و اسناد بالادستی الزام آور برای توسعه مولفه های انقلاب صنعتی چهارم
• سنجش میزان آمادگی صنایع و بنگاهها برای پذیرش انقلاب صنعتی چهارم
• توسعه نوآوری و فناوری در بنگاهها، سازمان ها و نهادها
• تدوین و بازنگری تمامی قوانین مرتبط با توسعه فناوری (حقوق مالکیت فکری، گردش آزاد اطلاعات و ..)
• توسعه دانش و تخصصی نیروی انسانی و حرکت به سمت تربیت نیروی متخصص
• ایجاد یکپارچگی در سیاست‌های تولیدی، تجاری و اقتصادی در جهت حمایت از رقابت‌پذیری بنگاهها
• توسعه زیرساخت‌های ICT در کشور
• جهانی سازی صنایع در جهت ارتباط با زنجیره های جهانی صنایع
• برنامه‌ریزی برای ارتقای فرهنگ صنعتی و اجتماعی کشور متناسب با انقلاب صنعتی چهارم

وی در بخش دیگری از سخنان خود به معرفی پارادایم "جامعه 5.0 (Society 5.‎0)" بعنوان رویکرد جدید پس از انقلاب صنعتی چهارم پرداخت و زیرساخت ها و الزامات مهم نظام پژوهش، آموزش، فناوری و  مدیریت در جامعه 5 را تشریح نمود.

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی، هدف غایی در رویکرد جامعه 5 را که بر مبنای "رایانش شناختی" و "اینترنت افراد" پایه گذاری شده است، "رفاه اجتماعی"  و توسعه مسئولیت های اجتماعی سازمانی و شرکتی عنوان نمود.

کیانی بختیاری با اشاره به ضرورت آماده سازی کشور برای مواجهه، پذیرش و توسعه موج چهارم صنعت و جامعه 5 ، اظهار داشت: برای تسهیل پذیرش و توسعه این رویکرد 5 دیوار و مانع باید فرو ریخته شود که عبارتند از "تفکر دولتی"، "قوانین بازدارنده"، "موانع نوآوری فناورانه"، "عدم تعهد منابع انسانی" و "پذیرش کاربران".

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی در پایان، پيش‌نياز‌هاي تحقق جامعه 5.0 در کشور را چنین عنوان نمود:

1.  پرورش نيروي انساني  و مدیران داراي مهارت‌هاي صنعت 4.0 و جامعه 5.0 در كشور
2. تغییر سبد مهارتی کارکنان و مدیران
3. استفاده از ابزار جدید اتوماسیونی و فرایند های استاندارد برای ارتقای تجارب کارکنان
4. تناسب قوانين و مقررات كشور با اقتضائات صنعت 4.0 و جامعه 5.0 با رویکرد توانمندسازی منابع انسانی
5. ایجاد و راهبری اکوسیستم های کاری
6. ایجاد اکوسیستم های حل مساله
7. بازتعریف نظام انگیزشی نخبه پرور و متناسب با خلق ارزش توسط مدیران و کارکنان
8. ایجاد اکوسیستم و پلتفرم های آموزش، پژوهش، فناوری و نوآوری بر اساس نیاز همه ذینفعان
9. توسعه زيرساخت‌هاي فيزيكي و زيرساخت‌هاي لجستيكي براي افزايش چابكي کارکنان و سازمان ها
10. توجه به ندا  و حق انتخاب کارکنان بعنوان مولدان جامعه 5.0