دولت فربه و فروش ناگزیر املاک مازاد

سه شنبه،۱۸ شهريور ۱۳۹۹ - ۲۱:۵۰

تأمین منابع بودجه ونحوه تأمین مالی دولت تغییر اساسی پیدا کرده است. درحالی که در دوره‌های قبل صادرات نفت مهم‌ترین منبع درآمدی دولت بود، با تشدید تحریم‌ها، دولت به سراغ راه‌های دیگری رفته است.

دولت فربه و فروش ناگزیر املاک مازاد

یکی از این راه‌ها درکنار فروش اوراق، فروش اموال و املاک مازاد است. براساس برآوردهای ارائه شده از سوی وزیر امور اقتصادی و دارایی، ارزش املاک و اموال غیر منقول  مازاد دولت بیش از ۷ هزار میلیارد تومان است.
فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد، اهرم کردن دارایی‌های دولت برای رونق و رشد اقتصادی را به‌عنوان یکی از برنامه‌های خود به مجلس برد و تازه‌ترین گزارش منتشر شده این وزارتخانه نشان می‌دهد که بخش عمده‌ای از املاک مازاد دستگاه‌های اجرایی شناسایی و برای فروش و واگذاری آماده شده است.

درگام نخست و برای تحقق این برنامه، نیاز بود تا ابتدا املاک مازاد دستگاه‌های اجرایی شناسایی شود؛ چرا که تا پیش از آن هیچ برآوردی از تعداد و ارزش املاک دراختیار دولت وجود نداشت. برهمین اساس در سال ۱۳۹۴ با راه‌اندازی سامانه اموال دستگاه‌های اجرایی (سادا) تمام دستگاه‌ها موظف شدند تا املاک مازاد برنیاز خود را دراین سامانه ثبت کنند. این سامانه در راستای ارتقای شفافیت و پاسخگویی دولت، در اجرای ماده ۶۹ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و بند الف مصوبه مورخ ۱۹ مرداد ۱۳۸۹ نمایندگان ویژه رئیس‌جمهوری در کارگروه فناوری اطلاعات و ارتباطات و امنیت (فاوا)، راه‌اندازی شد.

در اردیبهشت سال گذشته نیز هیأت وزیران در قالب ضوابط اجرایی بودجه، دستگاه‌های اجرایی را موظف کرد پیش از اخذ هرگونه مصوبه از دولت بابت انتقال اموال غیرمنقول، نسبت به ثبت پیشنهاد انتقال در سامانه سادا اقدام کنند.

براساس ماده ۳۲ ضوابط اجرایی بودجه، وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی مکلف شدند نسبت به مستندسازی اموال غیرمنقول در اختیار خود برای صدور اسناد مالکیت تک‌برگی به‌نام دولت جمهوری اسلامی ایران با نمایندگی وزارتخانه یا مؤسسه مربوط برابر مقررات اقدام و اصل اسناد مالکیت را به خزانه اسناد اموال غیرمنقول دولت (وزارت امور اقتصادی و دارایی) تحویل کنند.

همچنین وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی مکلف شدند نسبت به ثبت کلیه اموال غیرمنقول اعم از اراضی، املاک، ساختمان‌ها و فضاهای اداری در اختیار یا تصرفی دارای سند مالکیت یا فاقد سند مالکیت، اجاری یا وقفی یا ملکی در سامانه جامع اطلاعات اموال غیرمنقول دستگاه‌های اجرایی (سادا) اقدام کنند. عدم ثبت اطلاعات در سامانه مذکور به منزله مازاد نیاز بودن اموال تلقی می‌شود و وزارت امور اقتصادی و دارایی مجاز به شناسایی و فروش این اموال است.

طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته دستگاه‌های دولتی موضوع ماده ۲۹ قانون برنامه ششم توسعه برای ثبت اطلاعات ساختمان‌ها، فضاهای اداری و غیراداری و سایر اموال و دارایی‌های غیرمنقول خود در سامانه جامع اطلاعات اموال دستگاه‌های اجرایی(سادا) تا پایان خردادماه امسال مهلت داشتند. از همین طریق و با مولد‌سازی و فروش اموال دستگاه‌های دولتی، معادل ۵۰ درصد از مبالغ واریزی فروش اموال مازاد دستگاه‌ها در اختیار آنها قرار می‌گیرد تا در جهت تکمیل طرح‌های نیمه تمام تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و پرداخت مطالبات بازنشستگان هزینه شود.

۴۴۲ هزار ملک دولتی شناسایی شد

پس‌از گذشت حدود پنج سال از راه‌اندازی سامانه «سادا»، تازه‌ترین گزارش وزارت اقتصاد نشان می‌دهد تا مرداد ماه امسال حدود ۴۴۲ هزار ملک دولتی در سامانه جامع اطلاعات دستگاه‌های اجرایی ثبت شده است. طبق این گزارش، در بخش مدیریت دارایی‌های دولتی تا مرداد ماه سال ۹۹ بالغ بر ۴۴۱ هزار و ۷۵۴ ملک دولتی ثبت شده که از این تعداد بیش از  ۲۳ هزارو ۷۵۴ ملک آن در یک سال اخیر شناسایی و ثبت شده است.

جزئیات این گزارش حکایت از آن دارد که طی یک سال منتهی به پایان مرداد ماه سال‌جاری ۹۰۷ فقره گواهی برای مستند‌سازی اموال غیرمنقول دولتی به منظور تثبیت مالکیت دولت صادر شده است. طراحی سند مالکیت دولتی متمایز از اسناد عادی در حوزه اموال منقول، با اجرای نظام نوین اموال منقول غیرمصرفی و شیوه‌نامه شناسایی اموال دولت، اقدامات لازم به‌عمل آمد و از مرداد سال ۹۸ تا مرداد سال ۹۹ تعداد ۷,۵ میلیون قلم اموال منقول شناسایی و ثبت شده است.

صدورمجوز فروش برای ۶۳۴ ملک

برپایه گزارش وزارت اقتصاد در راستای شناسایی اموال دستگاه‌های اجرایی بالغ بر ۶۳۴ ملک مازاد شناسایی و مجوز فروش آن صادر شده است.

فروش ۲۸ هزار میلیارد تومان اموال مازاد بانک‌ها

شبکه بانکی سهم قابل توجهی در اموال و املاک مازاد دولت و شرکت‌های دولتی دارند. درهمین راستا وزارت اقتصاد در گزارشی جداگانه، عملکرد واگذاری و فروش این بخش از اموال را ارائه داده است. طبق این گزارش، در راستای «مولدسازی دارایی‌ها و اموال مازاد بانک‌های دولتی»، از دی‌ ماه ۱۳۹۶ تا مرداد ماه سال ۱۳۹۹ مبلغ ۲۸۰ هزار میلیارد ریال از اموال مازاد بانک‌های دولتی به فروش رفت که ۱۳۰ هزار میلیارد ریال از این واگذاری‌ها در سال ۱۳۹۸ انجام‌ شده‌است.

بر اساس این گزارش، ساماندهی و تعدیل شعب بانک‌های دولتی از دیگر اقدامات مهمی است که با هدف کاستن هزینه‌های غیر ضروری در صنعت بانکداری کشور در سال گذشته هدفگذاری و اجرا شده است.

در راستای مدیریت هزینه‌ها، توزیع بهینه شعب بانکی و افزایش بهره‌وری نظام بانکی در کشور، درسال گذشته بانک‎های دولتی و خصوصی‎شده با وجود مشکلات متعدد نسبت به تعدیل ۹۰۳ شعبه اقدام کرده و در سال‌جاری نیز این فرآیند ادامه یافته است به نحوی که از آغاز سال ۱۳۹۹ تا پایان تیرماه امسال ۱۴۰ شعبه دیگر از شعبات بانک‌های دولتی و خصوصی شده تعدیل یا در شعب دیگر ادغام شده‌اند. در برنامه تعدیل شعب، در نظر است شعب موجود بازآرایی شده و از تراکم شعب در برخی مناطق کاسته و در مناطقی که از شعب بانکی برخوردار نیستند، شعب جدید متناسب با پتانسیل آن منطقه ایجاد شود.

در همین زمینه ادغام بانک‎های قوامین، انصار، حکمت ایرانیان، مهر اقتصاد و مؤسسه اعتباری کوثر در بانک سپه به‌عنوان یکی از بانک‎های معتبر دولتی، از تیرماه سال گذشته با مسئولیت کمیته‏ ای متشکل از بانک مرکزی، وزارت امور اقتصادی و دارایی، ستاد کل نیروهای مسلح و بانک سپه آغاز شد.