مجیدرضا حریری با اشاره به روند رو به رشد همکاری های اقتصادی ایران با جمهوری خلق چین گفت: کنسولگری به امور تجاری نمیپردازد، بلکه به امور کنسولی رسیدگی میکند. ما علاوه بر سفارت سه کنسولگری در شانگهای، گوانجو و هنک کنگ داریم؛ اما چین در ایران فقط یک دفتر سفارت دارد. معمول این است که یک کشور درجایی که صلاح میداند یک کنسولگری بر اساس تفاهمات دو طرف تاسیس میکند.
وی افزود: ایران نزدیک به بیست سال است که در چین کنسولگریهای خود را تأسیس کرده است و این به تعداد اتباع ایرانی که در آن نقطه از چین هستند مربوط میشود. چین هم بر مبنای تعداد اتباع چینی که در بندرعباس یا جنوب شرقی ایران مثل کرمان، سیرجان و رفسنجان مشغول به کار هستند، کنسولگری تاسیس میکند تا یه این اتباع سرویس دهد.
وی درخصوص برخی نگرانی ها از حضور رو به گسترش چینی ها در کشورمان، ادامه گفت: واقعیت آن است که بخش زیادی از اتباع چینی که درایران زندگی میکنند، در نواحی جنوب شرقی ایران در صنایعی مانند شرکتهای خودروسازی که در کرمان هستند. حجم زیادی ازسرمایهگذاریهای چین هم در سیرجان، رفسنجان و بخشهایی از سیستان و بلوچستان مانند چابهاراست و احتمال دارد در آینده هم بیشتر شود. بنابراین دولت چین احساس کرده که برای خدماتدهی به اتباع خود در جنوب شرقی ایران باید یک دفتر نمایندگی تاسیس کند و این هیچ ارتباط تجاری خاصی ندارد.
وی افزود: طبق تفاهماتی که در سال ۲۰۱۶ در زمان سفر رئیس جمهور چین به ایران، با این کشور کردیم، یکی از تفاهمات ایجاد شهرکهای صنعتی بود که عموما پیشنهاد ایران برای جانمایی شهرکهای صنعتی مشترک بین ایران و چین در جاسک و نواحی جنوب شرقی کشور مانند مکران بوده است.
مجیدرضا حریری گفت: با توجه به اینکه قرار است طبق سند ۲۵ ساله، همکاریهای ایران و چین گسترش پیدا کند و از آنجا سرمایهگذاری در نواحی جنوب و جنوب شرقی کشور چه در حوزههای نفت و گاز و پتروشیمی و چه در حوزههای صنعتی و چه در توسعه زیرساختها برای کشورهای خارجی جذابتر است، بسیاری از چینیهایی که در ایران زندگی میکنند در همان نواحی سواحل مکران، هرمزگان، سیستان و بلوچستان و بوشهر مستقر هستند، دولت چین لازم دیده که نزدیک به محلی که چینیها زندگی میکنند دفتری تاسیس کند تا راحتتر به اتباع خود سرویس دهد تا برای امور کنسولی خود مجبور نباشند تا تهران بیایند.
سفیر سابق ایران در چین نیز با تائید این خبر گفت: دولت چین برای ایجاد کنسولگری در مرکز استان هرمزگان به دولت ایران درخواستی ارائه داده که مورد موافقت قرار گرفته است.
محمدحسین ملائک در مورد تاسیس کنسولگری چین در بندرعباس اظهار کرد: بر اساس کنوانسیون وین که مربوط به روابط دیپلماتیک است، کشورها حق دارند دفاتر معادلی در دیگر کشورها داشته باشند. یعنی اگر یک کشور در کشور دیگری سفارت یا سرکنسولگری داشته باشد، کشور مقابل هم میتواند سفارت یا کنسولگری داشته باشد. در واقع تعداد کنسولگریهای ما در چین به سه عدد میرسد،بنابراین چین طبق کنوانسیون روابط دیپلماتیک حق دارد سه کنسولگری از ایران بگیرد.
وی افزود: روابط دو کشور افزایش زیادی داشته و ما پروژههای زیادی برای چینیها تعریف کردهایم. تعداد چینیها در ایران بین ۵ تا ۶ هزار نفر است، بنابراین برای مسائل و مشکلاتی که با آنها روبرو میشوند، نیاز به کنسولگری دارند. احتمالا کنسولگری تهران کفاف این تعداد را نداده و به همین علت درخواست یک کنسولگری دیگر را هم دادهاند.
سفیر سابق ایران در چین گفت: بندرعباس، مهمترین هاب رفتوآمد دریایی کشور محسوب میشود و همه کشتیهایی که از چین میآیند یا به این کشور میروند، حتما در بندرعباس لنگر میگیرند. بنابراین برای رتق و فتق امور آنها این کنسولگری ایجاد میشود.
وی تصریح کرد: چینیها پیشبینی کردهاند که بتوانند سهم بزرگی در توسعه مکران داشته باشند، برای این کار تعداد زیادی از شرکتهای چینی باید در آنجا مستقر شوند. علاوه بر این، فعالیتهایی در چابهار نیز دارند. این هم نیاز به یک کنسولگری دارد تا از این اتباع چینی حمایت کند. بنابراین این موضوع یک اقدام تکنیکی پیشبینی شده و درست است. این کنسولگری به تسهیلات آنچه در این منطقه وجود دارد کمک میکند.
کارشناسان بر این نظر هستند که چین برای حضور پر رنگ در مناطق آزاد یا ویژه ایران مانند چابهار که در مورد اخیر مورد توجه هندی ها هم هست ونیز افزایش سرمایه گذاری در سایرمناطق مهم همچون مکران و دیگر جزایرجنوب ایران در قالب طرح جامع 25 ساله همکاری های دو کشور، در شرایطی که دست سایر رقبای بین المللی از بازار ایران کوتاه است، به طور جدی برنامه ریزی کرده است.